شرح
خدای متعال به اندازه نیاز افراد، بر آنها روزی نازل می کند، همان طور که در آیه 6 سوره هود فرمود: «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها»: هیچ جنبده ای در زمین نیست مگر آنکه روزی اش تنها بر عهده خداست.
روزی اعمّ از خوردن و آشامیدن است و شامل هر نوع بهره مندی مادی و معنوی انسان می شود. بنابراین کسی که عائله اش زیاد است، روزی بیشتری هم دارد، و کسی که نیاز به معنویت از خود نشان می دهد، روزی معنوی بیشتری هم دریافت می کند.
البته در روزی مادی باید دقت کرد که گاهی خدا، روزیِ عده ای را در مالِ دیگران قرار می دهد تا آنها آن را بپردازند(مثل واجبات مالی نظیر خمس و زکات) ولی آنها با نپرداختن این حقوق واجب، راه روزی دیگران را می بندند و سرمستانه می گویند: «اگر خدا می خواست، خودش به این فقرا روزی می داد»! لذا قرآن کریم این گونه توبیخشان نموده: «وَ إِذا قيلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ قالَ الَّذينَ كَفَرُوا لِلَّذينَ آمَنُوا أَ نُطْعِمُ مَنْ لَوْ يَشاءُ اللَّهُ أَطْعَمَهُ»(یس، 47): و هنگامی که به این جماعت مشرک گفته شود: از آنچه که خدا به شما روزی داده به فقرا هم بدهید، با مغالطه کاری به مؤمنین می گویند: اگر خدا می خواست او را اطعام می کرد و بی نیاز می ساخت.
در روزی معنوی نیز چنین است که خدای متعال، علوم معنوی و راه و رسم تهذیب را به عده ای می آموزاند، و از آنها اقرار می گیرد که آن را به گوش مردم برسانند؛ اما برخی دانشمندان، با اهمال در انجام وظیفه، راه روزی معنوی را بر مردم می بندند.